|
Cơ quan quản lý Nhà nước về môi trường vừa chỉ ra một loạt các vi phạm về việc bảo vệ môi trường tại Nhà máy tuyển luyện chì, kẽm Lủng Váng (thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, Bắc Kạn). Sự việc đang gây bức xúc trong dư luận tại vùng đất mỏ.
Lo lắng
Hơn 5 năm nay khi dự án Nhà máy tuyển luyện chì, kẽm Lủng Váng (thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn) của Cty cổ phần khoáng sản Bắc Kạn đi vào hoạt động, người dân địa phương từ tâm lý vui mừng ban đầu vì được tạo công ăn việc làm cho những lao động trẻ tuổi, lương cao, nhưng sau một thời gian họ bắt đầu lo lắng cho sức khỏe vì vấn đề môi trường.
Tiếp xúc với phóng viên, người dân thôn Tổng Mủ, xã Bằng Lũng (sống gần khu vực khai thác mỏ của xưởng tuyển luyện chì, kẽm Lủng Váng) lo ngại nói rằng nhờ có nhà máy mà hầu hết thanh niên trong thôn được vào làm công nhân, lương thưởng khá cao nhưng vấn đề môi trường và sức khỏe con người khiến họ lo lắng.
Người dân ở đây đã có những lần chứng kiến cảnh mưa lớn, luc tràn làm xỉ quặng lở cuốn theo dòng nước tràn xuống khu ruộng sản xuất, gây ô nhiễm khiến người dân không thể sản xuất được. Không chỉ làm phát sinh các chất thải nguy hiểm ảnh hưởng đến sản xuất và sinh hoạt của dân cư, hoạt động khai khoáng, chế biến, tinh luyện còn gây ô nhiễm không khí, nguồn nước, làm mất đa dạng sinh học, tàn phá các cánh rừng ở đây.
Khu vực chế biến quặng gần với đất sản xuất của dân. Ảnh: HC
Được biết tổ hợp nhà máy luyện chì, kẽm của Cty cổ phần khoáng sản Bắc Kạn là một nhà máy có quy mô khá lớn. Tổ hợp này gồm các nhà máy ôxít kẽm, tuyển khoáng và luyện chì, công xuất tới 5.000 tấn/năm. Để luyện ra sản phẩm tinh quặng chì và tinh quặng kẽm, quặng chì- kẽm thô được đưa vào hệ thống dây chuyền nghiền nhỏ thì trộn lẫn với phụ gia và nước. Sau đó, nhà máy thải ra môi trường lượng lớn nước và bùn, đất có lẫn các chất phụ gia.
“Do hít mùi hóa chất độc hại lâu ngày nên hầu hết những người dân xung quanh đều bị ảnh hưởng lớn đến sức khỏe. Mỗi khi nhà máy hoạt động hết công xuất, thì mùi hóa chất nồng nặc đến buốt óc. Gia súc, gia cầm mà uống nước suối có nguồn nước thải từ nhà máy luyện chì Lủng Váng chảy ra cứ chết dần, chết mòn mà không rõ nguyên nhân”- Người dân ở đây cho biết.
Người dân cũng tố cáo vụ việc gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng nhất mà bằng mắt thường cũng có thể khẳng định được đó là việc hàng chục ha rừng cây khu vực của nhà máy xảy ra hiện tượng cây chết dọc hai bên đường mương dẫn khí thải và xung quanh khu vực ống khói của nhà máy luyện chì.
"Tuýt còi"
Trước những bức xúc của người dân về vấn đề môi trường liên quan đến nhà máy tuyển, luyện chì, kẽm này. Bộ Tài nguyên Môi trường đã vào cuộc kiểm tra làm rõ.
Tại Kết luận thanh tra số 396/KLTr- TCMT của Tổng cục Môi trường- Bộ TNMT (2014) chỉ ra rằng Cty này không có Giấy xác nhận việc thực hiện các công trình trình, biện pháp bảo vệ môi trường phục vụ giai đoạn vận hành sau dự án.
Xưởng sản xuất chế biến tinh luyện quặng. Ảnh: HC
Theo quy định của pháp luật hiện hành về môi trường thì doanh nghiệp chỉ được phép hoạt động, vận hành dự án khi được cơ quan quản lý Nhà nước về môi trường (ở đây là Tổng cục Môi trường- Bộ TNMT) cấp Giấy xác nhận hoàn thành công trình, biện pháp bảo vệ môi trường phục vụ giai đoạn vận hành sau dự án.
Hơn nữa, quá trình tìm hiểu vụ việc, phóng viên được biết Thanh tra Sở TNMT tỉnh Bắc Kạn cũng đã vào cuộc kiểm tra và phát hiện vi phạm về môi trường của Cty cổ phần khoáng sản Bắc Kạn. Trên kết quả kiểm tra, Thanh tra Sở TNMT Bắc Kạn có tờ trình số 28/TT-Tr đề nghị UBND tỉnh này xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường đối với Cty cổ phần khoáng sản Bắc Kạn.
Tại văn bản trên, Thanh tra Sở TNMT Bắc Kạn khẳng định rõ là trong quá trình thực hiện báo cáo đánh giá tác động môi trường, Cty cổ phần Khoáng sản Bắc Kạn đã có hành vi thực hiện không đầy đủ một trong các nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt. Cụ thể tại khu vực mỏ Nà Bốp - Pù Sáp không đưa bể lắng tách dầu mỡ 20m3 vào hoạt động. Không bố trí nhà vệ sinh lưu động trong hầm lò. Không thu gom triệt để chất thải nguy hại trong khu vực lưu giữ tạm thời theo quy định. Không xây đủ 19 hố nước mưa chảy tràn về hồ lắng. Không xây dựng một bể chứa nước 100 m3 và 150 m3 để dập bụi và tưới đường, rửa xe…
UBND tỉnh Bắc Kạn đã có Quyết định số 615/QĐ–XPVPHC về việc xử phạt vi phạm hành chính đối với Cty cổ phần khoáng sản Bắc Kạn 170 triệu đồng vì những vi phạm về môi trường trên. Đồng thời, buộc công ty thực hiện nghiêm túc những nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Trao đổi với phóng viên báo chí (qua điện thoại) lãnh đạo Cty cổ phần khoáng sản Bắc Kạn cũng thừa nhận, trong quá trình làm việc thì cũng có 1 số nội dung, chi tiết nhỏ chưa đáp ứng được và đang tiếp tục khắc phục, hoàn thiện.
Lãnh đạo doanh nghiệp này cũng khẳng định, hệ thống xử lý nước thải hiện nay 100% là ổn, tuần hoàn để sản xuất và không có chuyện xả ra môi trường. Và không có chuyện cây chết hàng loạt xung quanh nhà máy.
Tuy nhiên, trao đổi với phóng viên về công tác bảo vệ môi trường của Cty cổ phần khoáng sản Bắc Kạn, ông Nông Đức Di - Chi cục Trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường (Sở TN&MT tỉnh Bắc Kạn) xác nhận việc nhà máy luyện chì của công ty hoạt động làm mấy héc ta cây chết là có thật. Ông Di cũng cho biết, để đánh giá nước thải, Chi cục Bảo vệ môi trường cũng vừa vào kiểm tra nhưng chưa lấy mẫu được vì hôm đó trời mưa.
“Công nghệ xử lý của công ty là lắng và xả có sử dụng hóa chất nhưng vấn đề này mình không giám sát thường xuyên được. Lúc nào mình đi kiểm tra có thể công ty lại dùng hóa chất xử lý, lúc mình không có mặt có thể họ lại xả thẳng... Tất nhiên nước đã qua tuyển luyện chì kẽm rồi thì nước không như nước tự nhiên được rồi…” ông Nông Đức Di nói.
Người dân sống xung quanh khu vực nhà máy tinh luyện chì, kẽm này khi trao đổi với phóng viên bức xúc cho rằng cơ quan quản lý Nhà nước về môi trường cần phải có biện pháp mạnh tay, cứng rắn, có thể yêu cầu doanh nghiệp tạm dừng sản xuất cho đến khi hệ thống nhà máy có thể đảm bảo được vấn đề môi trường thì mới cho tiếp tục sản xuất.
(Nguồn CTTĐT Tổng Cục Môi Trường)
|